Artan hammadde fiyatlarından çip gibi bileşenlerin
eksikliğine, limanlardaki yoğunluklardan, lojistik
sektöründe çalışan eleman yetersizliğine kadar
tedarik zincirindeki sıkıntılar küresel ekonominin
önündeki en büyük sorunlardan biri olmaya devam
ediyor.
Tedarik zincirinin toparlanma mücadelesi devam
ederken, nakliye maliyetleri, emtia fiyatları, yeni
tip koronavirüse (Kovid-19) karşı aşılama oranı,
şirketlerin finansal sonuçları gibi göstergeler
küresel tedarik zincirindeki stresin azalmakta
olabileceğine dair sinyaller vermeye başlıyor.
Nakliye maliyetleri düşüş eğiliminde
Nakliye maliyetlerinden emtia fiyatlarına tedarik
zincirinde baskı yaratan göstergelerden gelen
pozitif sinyaller, krizde “en kötünün geride kalmış
olabileceği” fikrini akıllara getiriyor.
Son veriler, nakliye maliyetleri ile emtia fiyatlarının
gerilediğini gösterirken, Kovid-19’a karşı
aşılamanın da artmasıyla tedarik zincirindeki
kaosun hafifleyeceğine dair iyimserliği artırıyor.
Navlun piyasasındaki taşımacılık ücretlerinin
göstergesi olarak bilinen Baltık Kuru Yük Endeksi’nin
(Baltic Dry Index-BDI) ekim ayı başında
5 bin 650 puan ile 2008’den bu yana kaydedilen
en yüksek seviyeye ulaşmasının ardından
düşüş eğilimine geçtiği dikkati çekiyor. Küresel
ekonominin öncü göstergelerinden olan endeks,
4 Ekim itibariyle 3 bin puanın altında bulunuyor.
Alibra Shipping’in verilerine göre, Atlantik ve Pasifik
Okyanusu rotaları için 6 aylık sözleşmeler,
en büyük kuru yük gemileri (capesize-150 bin
ton ) için sırasıyla günlük 54 bin dolar ve 52 bin
500 dolara mal oluyor. Bir yıllık kontratlar için,
Pasifik rotaları 26 bin dolara ve 2 yıl sonra 26
bin dolara düşüyor. Çin’de artan demir cevheri
stokları, büyük kuru yük gemilerine olan talebi
yavaşlattığı belirtiliyor.
Çin’de çoğu limanda tıkanıklığının hafiflediği belirtilirken,
Los Angeles’taki Long Beach konteyner
limanının da ise iş yığınının devam ettiği bildiriliyor.
Çin’deki büyümenin yavaşlaması emtia fiyatlarındaki
artışı sınırlandırabilir
Dünyanın ikinci büyük ekonomisine sahip Çin’de
ekonomik büyümenin yavaşlamasının emtia fiyatlarındaki
artışları sınırlandırabileceği belirtilirken,
zayıf emlak piyasasının demir cevheri fiyatlarında
düşüşe neden olduğu kaydediliyor.
Pekin yönetimi, elektrik kesintilerinin fabrika ve
madenlerde kepenk kapattırmasının ardından enerji
fiyatlarına istikrar kazandırmaya başladı. Bu
adımlar kömür vadeli işlemlerini rekor seviyelere
çıkarırken metal fiyatlarını da vurdu.
ABD’de önemli bir konut inşaatı bileşeni olankereste vadeli işlemleri de mart ayında gördüğü
seviyelerin yüzde 60 altında seyretmeye başladı.
Kovid-19’a karşı aşılama oranı artıyor
Kovid-19 salgınının bir sonucu olan tedarik zinciri
krizinde salgının kontrol altında tutulması büyük
önem taşıyor. Başlıca imalat ülkelerinde, özellikle
Malezya ve Tayvan gibi çip tedarikçilerinde Kovid-
19’a karşı aşılama oranları daha da yükseliyor.
Dünya genelinde ise tüm aşıları tamamlananların
oranı yüzde 39,5 seviyesinde bulunuyor.
Analistler, arz darboğazlarının gelecek yıla kadar
devam etmesini beklerken, Kovid-19 salgınının
kontrol altında tutulamaması halinde arz
darboğazları gibi sorunların tekrarlanabileceği
uyarısında bulunuyor.
Tedarik zinciri darboğazları birçok kişinin beklediğinden
daha uzun süredir devam ederken,
birçok yönetici yakın zamanda bunların azalacağına
dair çok az işaret olduğunu söylüyor.
Analistler, tedarik zincirindeki sıkıntıların ve diğer
Kovid-19 kaynaklı krizlerin dünya ekonomisi için
zararlı bir “stagflasyon” (durgunluk içinde enflasyon)
senaryosuna işaret edip etmediğinin
veya sadece ekonomik toparlanma yolunda bir
darbe olup olmadığının gelecek aylarda belli olacağını
belirtiyor.
“Aksaklıklar gelecek yıla kadar devam edecek”
Moody’s Analytics Kıdemli Ekonomisti Tim Uy,
yaptığı açıklamada, mevcut tedarik zinciri aksaklıklarının
tamamen çözülmesinin önünde uzun bir
yol olduğunu düşündüğünü ve bunların “kesinlikle”
gelecek yıla kadar devam edeceğini söyledi.
Dünyanın dört bir yanında hükümetlerin liman
tıkanıklığını hafifletmek için ellerinden geleni
yaptığını belirten Uy, “Daha fazla kamyon şoförü
işe alan ve mevcut darboğazları aşmanın yaratıcı
yollarını bulan özel şirketler de var, ancak liman
ve demiryolu işçileri, depo alanı ve diğer ulaşım
ekipmanlarının yanı sıra kamyon şoförlerindeki
eksiklikler bunu çözülmesi çok zor bir sorun
haline getiriyor.” dedi.
Uy, “Bu yıl tatil sezonunda işlerin daha da
kötüleşmesini ve gelecek yılın ortasında daha iyi
olmasını bekliyorum. O zamana kadar talep bir
nebze rahatlamış ve arz bu darboğazlara uyum
sağlamış olacak ve bu ikisinin birleşimi tüm
sistem üzerindeki yükü azaltacaktır.” değerlendirmesinde
bulundu.
ANALİZ
03 Aralık 2021 - 13:49
TEDARİK ZİNCİRİ KRİZİNDE POZİTİF SİNYALLER GELMEYE BAŞLADI
Küresel ekonomide devam eden arz darboğazları önemli bir endişe kaynağı olmayı sürdürürken, nakliye maliyetleri ve emtia fiyatları gibi bazı göstergeler tedarik zincirindeki baskının azalmakta olabileceğine dair sinyaller veriyor. Bunun yanında, bazı uzmanlar, mevcut tedarik zinciri aksaklıklarının gelecek yıla kadar devam edeceği uyarısında bulunuyor.
ANALİZ
03 Aralık 2021 - 13:49
İlginizi Çekebilir